Jaką karą zagrożone jest znieważenie symboli narodowych?

Już za niespełna trzy tygodnie po raz 19 obchodzić będziemy Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej (2 maja). Święto jest rokrocznie okazją do dumnej ekspozycji tego, jednego z naszych narodowych symboli. Czynią to wówczas powszechnie nie tylko urzędy i instytucje państwowe, ale także osoby prywatne. Niestety, czasem dochodzi też do incydentów polegających na świadomym i celowym znieważaniu biało-czerwonej, co zagrożone jest odpowiedzialnością karną.

Jaką karą zagrożone jest znieważenie symboli narodowych?
  • Jakub Stasak
  • /
  • 13 kwietnia 2023

Czym są symbole narodowe?

W pierwszej kolejności odpowiedzi na pytanie powyższe dostarcza nam oczywiście ustawa zasadnicza, jej 28. artykuł stanowi, że:

1. Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego w koronie w czerwonym polu.

2. Barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolory biały i czerwony.

3. Hymnem Rzeczypospolitej Polskiej jest Mazurek Dąbrowskiego.

4. Godło, barwy i hymn Rzeczypospolitej Polskiej podlegają ochronie prawnej.

5. Szczegóły dotyczące godła, barw i hymnu określa ustawa.

W ostatnim punkcie mowa jest zaś o ustawie z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych (z późniejszymi zmianami).

Nie tylko w najdrobniejszych szczegółach określa ona wygląd godła i flagi czy muzyczno-literacką formę państwowego hymnu, ale także ściśle przewiduje możliwe formy i konteksty ich wykorzystania.

Czy właśnie zmieniło się godło Polski? Wystarczy wejść na dowolną stronę rządowąCzy właśnie zmieniło się godło Polski? Wystarczy wejść na dowolną stronę rządowąMartyna Kowalska

Regulacja opisuje ponadto prawa i obowiązki, jakie wobec symboli narodowych ma każdy obywatel naszego kraju:

„Otaczanie tych symboli czcią i szacunkiem jest prawem i obowiązkiem każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej oraz wszystkich organów państwowych, instytucji i organizacji. Symbole Rzeczypospolitej Polskiej pozostają pod szczególną ochroną prawa, przewidzianą w odrębnych przepisach” (art. 1).

„Godło i barwy Rzeczypospolitej Polskiej są umieszczane, a hymn Rzeczypospolitej Polskiej wykonywany lub odtwarzany w sposób zapewniający im należną cześć i szacunek” (art. 15).

Co grozi za znieważenie symboli narodowych?

Jak wynika z przytoczonych przepisów, ochrona prawna symboli narodowych zagwarantowana została  w aż dwóch oddzielnych dokumentach.

W zależności od wagi konkretnego incydentu, jego sprawca może zostać zaś ukarany w oparciu o Kodeks wykroczeń, lub nawet Kodeks karny.

Jako wykroczenie traktowane jest „naruszenie przepisów o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej”.

Zgodnie z artykułem 49. odpowiedniego kodeksu, czyn ten podlega karze aresztu (od 5 do 30 dni) albo grzywny (od 20 do 5000 zł).

Będzie nowe święto państwowe. Będzie kolejny dzień wolnego?Będzie nowe święto państwowe. Będzie kolejny dzień wolnego?Mikołaj Frączak

Zdecydowanie większą szkodliwość społeczną niesie ze sobą przestępstwo polegające na publicznym znieważeniu, zniszczeniu, uszkodzeniu lub usunięciu godła, sztandaru, chorągwi, bandery, flagi lub innego znaku państwowego.

Tu, na podstawie artykułu 137. Kodeksu karnego, możliwa kara to grzywna oraz ograniczenie lub pozbawienie wolności do roku.

Symbole narodowe – co jeszcze warto wiedzieć?

Ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych przyznaje prawo do używania barw Rzeczypospolitej Polskiej każdemu, kto czyni to z należytą czcią i szacunkiem, w szczególności w celu podkreślenia znaczenia uroczystości, świąt lub innych wydarzeń (art. 5).

Zabrania jednocześnie umieszczania symboli RP na przedmiotach przeznaczonych do obrotu handlowego, precyzując, że w kontekście powyższym mogą być one wykorzystane wyłączne w formie stylizowanej lub artystycznie przetworzonej (art. 16).

O co chodzi w propozycji zmiany hymnu Polski?O co chodzi w propozycji zmiany hymnu Polski?Michał Górecki

Paragraf drugi przywoływanego już 137. artykułu Kodeksu karnego, karę grzywny, ograniczenia lub pozbawienia wolności do roku przewiduje również dla każdego, kto:

„na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej znieważa, niszczy, uszkadza lub usuwa godło, sztandar, chorągiew, banderę, flagę lub inny znak państwa obcego, wystawione publicznie przez przedstawicielstwo tego państwa lub na zarządzenie polskiego organu władzy”

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!