Kwiecień - miesiącem fali samobójstw

Czym jest samobójstwo?

Eksperci Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) szacują, że co trzy sekundy ktoś na świecie podejmuje próbę samobójczą, a co 40 sekund – traci z tego powodu życie.

Ta sama organizacja przedstawiła w 1986 roku definicję, zgodnie z którą „samobójstwo jest aktem o skutku śmiertelnym, który zmarły ze świadomością i oczekiwaniem takiego skutku sam zaplanował i wykonał w celu spowodowania zmian przez siebie pożądanych”.

Jest coraz gorzej. Samobójstwa chcą popełniać 7-letnie dzieci. Dlaczego?Monika Świetlińska

Z definicją tą wydaje się zgadzać polski system prawny, nieprzewidujący wobec człowieka, który usiłuje odebrać sobie życie żadnej odpowiedzialności karnej.

Taki stan rzeczy wynika wprost z zasady mówiącej o tym, że jeżeli jesteśmy jedynym dysponentem danego dobra, nie możemy być ukarani za jego zniszczenie.

Kluczowa z punktu widzenia prawnej interpretacji powyższej definicji jest jednak owa samodzielność przy podejmowaniu decyzji i wykonywaniu wszystkich działań z nią związanych.

Zgodnie bowiem z artykułem 151 Kodeksu karnego, każdy „kto namową lub przez udzielenie pomocy doprowadza człowieka do targnięcia się na własne życie, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”.

Mężczyźni przodują w statystykach

Z oficjalnych danych Komendy Głównej Policji wynika, że w roku 2022 Polacy podjęli łącznie 14 520 prób samobójczych, co trzecia z nich zakończyła się zgonem (5108).

W ostatnich latach obserwuje się tendencje wzrostowe w kwestii liczby samobójstw popełnianych przez kobiety.

Rok 2020 zamknął się pod tym względem liczbą 778 śmierci samobójczych, dwanaście miesięcy później było ich już 787, w roku ubiegłym natomiast 847 (wzrost o 7%).

Nie zmienia to jednak faktu, że na wspomnianych 5108 udanych prób samobójczych podjętych w Polsce w 2022 roku, aż 4261 dotyczyło mężczyzn.

W porównaniu do dwóch poprzednich lat zanotowano tu jednak niewielki spadek – z 4413 w roku 2021 i 2386 w 2020.

Na co umierają Polacy? Najnowsze daneMonika Świetlińska

Zdaniem ekspertów, to właśnie panowie stanowią niemal 8 na 10 osób popełniających w naszym kraju udane próby samobójcze, ponieważ w polskim społeczeństwie ciągle jeszcze żywy jest stereotyp, według którego mężczyzna nie powinien przyznawać się do swoich słabości i w sposób otwarty okazywać emocji.

Nader często towarzyszy im więc fałszywe przekonanie o tym, że muszą być silni bez względu na okoliczności, a wszystkie swoje problemy rozwiązywać samodzielnie.

W konsekwencji takiego rozumowania, w chwilach kryzysu mężczyźni znacznie rzadziej niż kobiety szukają fachowej pomocy, co, jak pokazują statystyki, bywa tragiczne w skutkach.

Rekordowa liczba samobójstw wśród dzieci

Miniony rok przyniósł ze sobą jeszcze jeden niechlubny rekord – 2031 prób samobójczych dzieci i młodzieży, z czego 150 zakończyło się zgonem, co w porównaniu z rokiem ubiegłym, kiedy zanotowano około 800 tego typu zdarzeń, stanowi wzrost o 150%.

Według udostępnionych przez poszczególne Komendy Wojewódzkie Policji danych, w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy najwięcej osób poniżej 18 roku życia usiłowało odebrać sobie życie w województwach:

• pomorskim – 417,

• śląskim – 301,

• małopolskim – 193.

Najmniej zaś w:

• opolskim – 21,

• lubuskim – 33,

• kujawsko-pomorskim – 48.

Kobieta umiera co dwie minuty z powodu ciąży lub poroduJoanna Gościńska

Cytowana przez Polską Agencję Prasową psycholożka Paulina Filipowicz, mówiąc o skali problemu, z którym mamy do czynienia, zauważa:

„Samobójstwa mają bardzo wiele przyczyn, jednym z nich są choroby psychiczne, w tym depresja, zaburzenia lękowe, zaburzenia adaptacyjne, które bezpośrednio wynikają z trudności przystosowania się do otaczającej rzeczywistości. Rzeczywistość, która otacza dzieci i młodzież w obecnych czasach, nie jest łatwa: jesteśmy po pandemii, jesteśmy w trakcie wojny w Ukrainie, jesteśmy po nauczaniu zdalnym. Na pewno te czynniki przyczyniły się do wzrostu liczby samobójstw dzieci i młodzieży i prób samobójczych”.

Podkreśla również, że w walce z opisywanym zjawiskiem, rolę nie do przecenienia pełnić powinno definitywne wykreślenie go z listy tematów tabu:

„Jesteśmy w momencie, w którym mierzymy się z ogromnym kryzysem samobójczym. Nie bójmy się mówić o tym. Badacze wskazują, że rozmawianie o samobójstwie jest niezwykle istotne i może zapobiec wzrastaniu tych liczb”. 

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.