O co chodzi w art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego? Kiedy ma zastosowanie?
W obliczu realnego zagrożenia ze strony Rosji atakiem na państwa NATO w tym Polski, coraz częściej przytaczany jest jeden z kluczowych artykułów Traktatu Północnoatlantyckiego, który jest fundamentem istnienia największego sojuszu obronnego świata. O co chodzi w art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego? Kiedy ma on zastosowanie?
- Mikołaj Frączak
- /
- 14 marca 2022
O co chodzi w art. 5. NATO?
Artykuł 5 Traktatu Północnoatlantyckiego podpisanego w Waszyngtonie 4.04.1949 roku, jest uważany za najważniejszy, fundamentalny przepis, który ma zastosowanie za każdym razem, kiedy kraj NATO zostanie w jakikolwiek sposób napadnięty przez wroga. Przypomnijmy, od 12 marca 1999 roku, stroną Traktatu jest Polska.
Do tej pory zastosowanie tego artykułu miało tylko raz. Odpowiednie procedury zostały zastosowane dzień po ataku terrorystycznym na Stany Zjednoczone 11 września 2001 roku.
Brzmienie artykułu 5. NATO
Artykuł 5 Traktatu Północnoatlantyckiego z 4 kwietnia 1949 roku
Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub kilka z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uważana za napaść przeciwko nim wszystkim; wskutek tego zgadzają się one na to, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, każda z nich, w wykonaniu prawa do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, uznanego przez Artykuł 51 Karty Narodów Zjednoczonych, udzieli pomocy Stronie lub Stronom tak napadniętym, podejmując natychmiast indywidualnie i w porozumieniu z innymi Stronami taką akcję, jaką uzna za konieczną, nie wyłączając użycia siły zbrojnej, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego. O każdej takiej zbrojnej napaści i o wszystkich środkach zastosowanych w jej wyniku zostanie bezzwłocznie powiadomiona Rada Bezpieczeństwa. Środki takie zostaną zaniechane, gdy tylko Rada Bezpieczeństwa podejmie działania konieczne do przywrócenia i utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.
Kiedy państwa NATO mają obowiązek obrony?
Przywołana wyżej treść artykułu 5 dokładnie wyczerpuje sojusznicze obowiązki wynikające z Traktatu. Istotnym uzupełnieniem jest kolejny, artykuł 6, który stanowi, że za napaść zbrojna wymierzoną przeciwko którejkolwiek ze stron, uważana jest napaść na terytorium państwa należącego do paktu w Europie, Ameryce Północnej, na terytorium Turcji oraz należących do państw wyspach na obszarze północnoatlantyckim na północ od Zwrotnika Raka.
To samo dotyczy napaści na siły zbrojne, okręty, samoloty znajdujące się na tych terytoriach lub jakimkolwiek innym obszarze okupowanym, Morzu Śródziemnym i Atlantyku na północ od Zwrotnika Raka.
To oznacza, że napaść nieprzyjaciela na Polskę lub kraje bałtyckie powoduje uruchomienie artykułu piątego. Nie można tego jednak powiedzieć np. o Ukrainie, która nie jest członkiem NATO, a co za tym idzie, nie jest stroną Paktu Północnoatlantyckiego.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z
informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci
się
artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej
masz
szybkie linki do udostępnień.