Podróżowanie po Europie z członkiem rodziny spoza UE

Na jakich zasadach członkowie rodziny obywatela UE, którzy nie są obywatelami UE, mogą podróżować lub mieszkać w Europie? W jakich sytuacjach kraj unijny może odmówić wjazdu członkom rodziny obywatela UE? 

Podróżowanie po Europie z członkiem rodziny spoza UE
  • Dorota Kraskowska
  • /
  • 24 sierpnia 2020

Jesteś obywatelem kraju należącego do Unii Europejskiej i chcesz przeprowadzić się do innego kraju Unii albo wybrać się w podróż i zabrać ze sobą partnera/członka rodziny, który obywatelem Unii nie jest. Co na ten temat mówią przepisy UE?

Zacznijmy od tego, że jako obywatel kraju unijnego masz pełne prawo do podróżowania po krajach UE lub zamieszkania w którymś z nich bez żadnych problemów. Nie potrzebujesz dodatkowych wiz, paszportu czy zaproszeń. Twoja żona/mąż, partnerka/partner oraz najbliżsi członkowie rodziny spoza UE (dzieci, rodzice, dziadkowie pozostający na utrzymaniu) mogą do ciebie dołączyć, ale wcześniej należy sprawdzić, jakimi prawami rządzi się kraj UE, do którego chcecie się udać. Przepisy UE w tym względzie nie są jednolite.

Sprawa jest prosta, jeśli chodzi o małżonków, dzieci, rodziców i dziadków. W tym wypadku do wielu krajów Unii niepotrzebna jest nawet wiza, a jeśli jest wymagana, małżonek dostanie ją bez problemu. Podobna zasada dotyczy zarejestrowanych partnerów spoza UE (oczywiście w przypadku, kiedy dany kraj unijny uznaje zarejestrowane związki partnerskie).

Inni członkowie rodzin (rodzeństwo, ciotki, wujkowie, kuzyni) mogą mieć prawo do ułatwionego wjazdu pod pewnymi warunkami. Kraje unijne muszą rozpatrzyć każdy wniosek członka rodziny — w tym przypadku nie obowiązuje automatyczne prawo wjazdu. Zasada ta dotyczy również zarejestrowanych partnerów spoza UE (podróżujących do parteru przebywającego w kraju, w którym takie związki nie są uznawane za odpowiednik związku małżeńskiego).

CZYTAJ TEŻOperacje bankowe w Unii Europejskiej i związane z nimi koszty

Czym jest związek partnerski i jak uznawany jest w poszczególnych krajach UE?

W wielu krajach Unii Europejskiej para żyjących ze sobą ludzi może bez trudu zarejestrować swój związek w odpowiednim urzędzie danego kraju i uzyskać takie same prawa, jak małżeństwo. Należy jednak zwrócić uwagę na duże różnice występujące pomiędzy krajami UE w tym względzie. Przed wyjazdem sprawdź, jakie przepisy obowiązują w kraju docelowym (zamieszkania lub podróży). Czy ten kraj uznaje rejestrację związków partnerskich i uprawnień z tym związanych? Czy uznawane są tam jednopłciowe związki partnerskie?

Kraje w UE, które nie uznają jednopłciowych małżeństw i związków partnerskich to: Polska, Rumunia, Łotwa, Litwa, Słowacja i Bułgaria. W tych krajach należy ubiegać się o wizę, a przyznanie jej zależy od przepisów danego kraju. 

W pozostałych krajach Unii takie związki traktowane będą na równi ze związkami małżeńskimi i z wjazdem do nich nie będzie problemu.

Niezbędne dokumenty podróży — paszport plus wiza wjazdowa

Członkowie rodziny spoza UE muszą posiadać ważny paszport (należy pamiętać, że przy wyjeździe z kraju paszport musi być jeszcze ważny przez minimum sześć miesięcy) oraz w zależności od kraju pochodzenia — wizę wjazdową.

Wykaz państw trzecich, których obywatele są zwolnieni z obowiązku oraz mają obowiązek posiadać wizę podczas przekraczania granic państw członkowskich UE na pobyt nie dłuższy niż 90 dni w okresie 180 dni znajdziesz TUTAJ

Podstawa prawna: ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2018/1806 z dnia 14 listopada 2018 roku.

Jeśli wiza jest wymagana, należy złożyć wniosek do ambasady kraju docelowego o otrzymanie wizy na 90 dni. To rodzaj wizy, który otrzymuje się najprościej, a jeśli członek rodziny będzie podróżował z tobą — otrzyma ją bezpłatnie i w krótkim terminie. Jeśli kraj docelowy należy do strefy Schengen, procedura będzie trwała do 15 dni, w pozostałych krajach powinien to być najkrótszy możliwy termin (dotyczy Bułgarii, Rumunii, Irlandii, Cypru, Chorwacji i Wielkiej Brytanii). Pamiętać należy, aby we wniosku wyraźnie zaznaczyć, że podróżujący ubiega się o wizę jako członek rodziny obywatela Unii, w przeciwnym razie może otrzymać wizę, która nie będzie właściwa.

Jakie dokumenty trzeba dołączyć do wniosku o wizę?

Jeśli do wniosku o wizę nie dołączysz wszystkich wymaganych dokumentów, twój wniosek będzie odrzucony z powodu braków formalnych. Do wniosku wizowego należy dołączyć: 

  • paszport — ważny jeszcze minimum 6 miesięcy,

  • akt urodzenia, akt małżeństwa lub inny dokument potwierdzający pokrewieństwo z obywatelem UE, do którego udaje się członek rodziny spoza UE,

  • potwierdzenie, że członek rodziny, do którego udaje się obywatel spoza UE, jest obywatelem UE,

  • Oświadczenie o wspólnym podróżowaniu.

W przypadku wizy dla dalszych krewnych mieszkających poza UE, wiza może być wydawana odpłatnie. Wiza wydane przez jeden z krajów Strefy Schengen jest ważna także w pozostałych krajach Strefy.

Obywatel spoza UE nie ma wizy wjazdowej podczas kontroli granicznej. Co robić?

No cóż, takie sytuacje się zdarzają (np. nagły pilny wyjazd i zbyt krótki czas na załatwienie formalności wizowych). W takiej sytuacji najbezpieczniej jest zabrać wszystkie wyżej wymienione dokumenty ze sobą. W przypadku kontroli granicznej i braku wizy powinieneś otrzymać możliwość od służby granicznej udowodnienia faktu, że jesteś członkiem rodziny obywatela UE, do którego się udajesz. Jeśli będziesz mieć ze sobą wszystkie niezbędne dokumenty, wizę powinieneś otrzymać na granicy. Należy mieć na uwadze, że podczas takiej procedury otrzymania wizy wjazdowej będzie trzeba ponieść dodatkowe opłaty.

Czy ambasada lub straż graniczna może odmówić otrzymania wizy lub wjazdu do kraju docelowego?

Taka sytuacja może się zdarzyć, ale tylko w przypadku stwierdzenia, że ty lub twoja rodzina stanowicie realne i dostatecznie poważne zagrożeniem dla bezpieczeństwa, zdrowia oraz porządku publicznego. Taką odmowę powinniście otrzymać na piśmie z wyraźnym uzasadnieniem oraz sposobem i terminem odwołania się od takiej decyzji.

CZYTAJ TEŻ Twój rachunek bankowy w Unii Europejskiej

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!