Zakaz handlu w niedziele nadal dzieli, ale będzie likwidacja

Przed wyborami rządząca koalicja zobowiązała się do odwrócenia decyzji z 1 marca 2018 roku i zniesienia zakazu handlu, mimo że partie proponowały różnorodne podejścia do tej kwestii. Chociaż istnieje polityczna determinacja do wprowadzenia zmian, postępy w tej sprawie są na razie ograniczone.

W wywiadzie dla MondayNews, Koalicja Obywatelska zapewniła, że usunie ograniczenia dotyczące handlu w niedziele, zapewniając pracownikom dwa wolne weekendy miesięcznie i podwójne wynagrodzenie za pracę w święta.

– Wygląda na to, że szykuje nam się zmiana przepisów. I to raczej dobra informacja dla konsumentów, a przynajmniej dla blisko 50% Polaków, czyli zwolenników zniesienia zakazu. Jeśli to się ziści, czeka nas mała rewolucja na rynku. Nie wiadomo jednak, jak wówczas zareagują retailerzy. Mówimy tutaj przecież o podwójnym wynagrodzeniu, które – jak rozumiem – będzie przerzucone na pracodawcę. Ewentualnie rząd powinien znaleźć jakieś inne rozwiązanie, ale raczej spodziewam się, że ten obowiązek zostanie przeniesiony na zatrudniającego – przewidywał Robert Biegaj. 

Niedziele handlowe w 2024 rokuMałgorzata Łaziuk

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) podkreśliło, że każda potencjalna nowelizacja ustawy ograniczającej handel w niedziele i święta wymaga gruntownej debaty z udziałem partnerów społecznych, w tym przedstawicieli organizacji pracodawców i związków zawodowych w ramach Rady Dialogu Społecznego.

Ministerstwo zaznaczyło również potrzebę oceny wpływu ewentualnych zmian na finanse publiczne, konkurencyjność gospodarki, przedsiębiorczość, rynek pracy oraz na życie pracowników i ich rodzin. Stanowisko MRPiPS, choć wydaje się niejasne, sugeruje otwartość na zmiany, lecz nie określa terminów ani konkretów dotyczących planowanych działań.

Zdaniem ekspertów, choć rząd ma obecnie inne priorytety, opóźnienie w przywróceniu handlu w niedziele może skutkować dalszym spadkiem poparcia dla zakazu. Eksperci z Grupy Offerista uważają, że wsparcie dla pełnego handlu w niedziele raczej nie spadnie poniżej 40%.

Brak jednomyślności

Sektor handlowy ma mieszane opinie na temat liberalizacji zakazu handlu w niedziele. Centra handlowe jednoznacznie opowiadają się za zniesieniem ograniczeń. - Obiekty te powinny być dostępne w godzinach odpowiadających potrzebom klientów i najemców - jest zdania Krzysztof Poznański z Polskiej Rady Centrów Handlowych (PRCH), wskazując na zbieżność interesów działalności w centrach handlowych.

Zdaniem PRCH, umożliwienie handlu w niedziele wprowadziłoby Polskę z powrotem do grona większości państw UE, które pozwalają na otwarcie sklepów w ten dzień, takich jak Bułgaria, Chorwacja czy Szwecja. PRCH zauważa również, że liberalizacja mogłaby przyczynić się do wzrostu zatrudnienia w sektorze nawet o 20-40 tys. osób, zwiększyć obroty o około 4% oraz generować dodatkowe dochody z podatków dla państwa.

Czy znasz swoje prawa jako konsument w 2024 roku?Katarzyna Leszczak

– Badania dowodzą, iż dyskusja na temat handlowych niedziel wciąż budzi silne emocje w polskim społeczeństwie, prowadząc do jaskrawej polaryzacji stanowisk – mówiła Renata Juszkiewicz, prezes zarządu Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji (POHiD). – Wyłania się wyraźny podział na zwolenników całkowitego zniesienia zakazu handlu oraz zdecydowanych przeciwników tego rozwiązania. Nieznaczna przewaga procentowa po stronie zwolenników handlu we wszystkie niedziele w miesiącu jest prawdopodobnie odzwierciedleniem sympatii politycznych – dodała prezes POHiD. 

–  Pytanie o stosunek respondentów wobec handlu we wszystkie niedziele w miesiącu nie pozostawiło ankietowanym swobody w wyrażeniu innych preferencji. Mogło sprowokować negatywne odpowiedzi w gronie osób opowiadających się za jedną czy dwiema niedzielami handlowymi w miesiącu – podsumowała Renata Juszkiewicz.