Tantiemy z Internetu - czego domagają się polscy twórcy?

Mamy powody do radości – zarówno polskie produkcje filmowe, jak i serialowe stoją na coraz wyższym poziomie, podbijając tym samym międzynarodowe serwisy streamingowe. Niestety, nie zawsze przekłada się to jednak na finansowy sukces twórców, który powinna nieść ze sobą eksploatacja ich dzieł w Internecie. Dlaczego tak się dzieje? Wyjaśniamy.

Jakub Stasak
/
6 marca 2024

Czym są tantiemy?

Tantiemy to wynagrodzenie należne twórcy za każdorazowe wykorzystanie jego utworu – podmiotami zobowiązanymi do uiszczania opłat są osoby, firmy oraz organizacje, korzystające z danego dzieła w ramach prowadzonej przez siebie działalności.

Wysokość tantiem określa Komisja Prawa Autorskiego powoływana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Plagiat i autoplagiat — jak definiuje je polskie prawo?Jakub Stasak

Należności pobiera się w formie ryczałtu lub określonej części wpływów, związanych z wykorzystaniem utworu.

Prawo do tantiem podlega dziedziczeniu, przysługując także osobom czy instytucjom, którym twórca sprzedał bądź przekazał autorskie prawa majątkowe.

Dyrektywa DSM – już ponad 1000 dni opóźnienia

Według szacunków Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej rynek VOD generuje obecnie w naszym kraju przychody rzędu 2,6 miliarda złotych.

Niestety, żadna część tej kwoty nie trafia do rodzimych twórców, a dzieje się tak dlatego, że Polska jest ostatnim krajem Unii Europejskiej, który wciąż nie wdrożył dyrektywy o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym.

Czas na wdrożenie dyrektywy 2019/790 z dnia 17 kwietnia 2019 roku (tzw. dyrektywa DSM) minął 7 czerwca 2021 roku.

Czym umowa licencyjna różni się od przeniesienia praw autorskich?Jakub Stasak

Analizowane zmiany wciąż nie weszły w życie, choć resort kultury i dziedzictwa narodowego opublikował, mający implementować unijne wytyczne, Projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych już 20 czerwca 2022 roku.

Sednem nowych przepisów jest m.in. uregulowanie kwestii dotyczących wynagrodzeń za eksploatację filmów w Internecie, co stanowi odpowiedź Wspólnoty na aktualne wyzwania związane z rozwojem technologii cyfrowych w obszarze prawa autorskiego.

Polscy twórcy filmowi domagają się więc poszanowania niezbywalnego prawa do odpowiedniego wynagrodzenia za eksploatację ich dzieł w ramach usług oferowanych przez serwisy streamingowe.

Stanowisko ministerstwa

Do spotkania przedstawicieli środowiska filmowego z ministrem Bartłomiejem Sienkiewiczem doszło 29 lutego.

W jaki sposób można sprzedawać prawa autorskie?Jakub Stasak

Cytowany przez serwis internetowy resortu kultury i dziedzictwa narodowego jego szef deklarował wówczas:

„Implementujemy prawo do korzystania z tantiem w Internecie i wpisujemy do ustawy prawo do pobierania tantiem dla twórców i wykonawców audio-wideo […] Będziemy robić wszystko, żeby za 2-3 tygodnie to nowe prawo trafiło do Sejmu, gdzie rząd, większość parlamentarna i twórcy będą stali – ramię w ramię – za nowym prawem. Wtedy odbędzie się zasadnicza dyskusja, kto jest za a kto przeciw […] To w Sejmie, gdzie jest miejsce na taką debatę, będą mogli stanąć interesariusze i powiedzieć, dlaczego ktoś nie chce wprowadzenia opłat w Internecie w postaci tantiem dla polskich artystów”.

Po wdrożeniu dyrektywy DSM ma zostać ponadto utworzone Forum Rynku Audiowizualnego – przestrzeń służąca do prowadzenia otwartej debaty a temat strukturalnej reformy wsparcia sektora audiowizualnego.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.